کاشت و انتخاب انکر مکانیکی
کاشت و انتخاب انکر مکانیکی (به اصطلاح انکربولت یا رول بولت هیلتی)
انکر بولت (رول بولت) هیلتی
امروزه به علت توسعه، گسترش و پیشرفت صنعت ساختمان‌سازی، ابزار‌های بسیاری به منظور کاربردهای مختلف تولید شده‌اند. ابزار‌ها و قطعات مختلفی در صنعت ساختمان‌سازی کاربرد دارند که برخی از این ابزار‌ها برای ساختمان‌سازی مهم هستند. انکربولت (رول بولت) هیلتی یکی از پر‌مصرف‌ترین مصالح ساختمانی است که جهت اتصال اجسام مختلف مانند بتن و انواع مصالح مشابه استفاده می‌شود. این عنصر سازه فولادی از قطعاتی همچون واشر، استوانه و پیچ تشکیل شده است. با توجه به نوع قطعات مورد‌استفاده در تولید آن، می‌توان آن را در رده‌های مقاومتی مختلف تهیه کرد. در حال حاضر کارخانه‌های بسیاری این قطعه را در خط تولید خود قرار داده‌اند؛ به همین دلیل تنوع در جنس و قیمت آن وجود دارد.
بولت چیست؟
در حالت کلی بولت با انکربولت (رول بولت) متفاوت است. در واقع بولت میله فولادی رزوه شده است که عموما پوششی گالوانیزه دارد. این قطعات در طول‌های مختلفی تولید می‌شوند و معمولا با چسب (انکر شیمیایی) در بتن کاشت می گردد. انواع مختلفی از آن تولید می‌شود که کاربردهای متفاوتی در پروژه های ساخت و ساز دارند.
انکربولت (رول بولت) هیلتی چیست؟
این قطعه که با نام انکر مکانیکی هم شناخته می‌شود، کاربردهای فراوانی در صنایع ساختمانی دارند. انکر مکانیکی از جنس فلز آهن یا فولاد تولید می‌شود و روکش‌هایی از جنس گالوانیزه سرد یا گرم، روی و… آن را می‌پوشانند. انکرهای مکانیکی بواسطه ویژگی‌های مکانیکی امکان قرار گرفتن بارهای اضافی را روی سازه فراهم می آورند. مزیت انکربولت (رول بولت) نسبت به انکر شیمیایی یا به اصطلاح چسبی این است که محدودیت نصب و دما ندارند.
انکربولت (رول بولت) هیلتی از سال 1953 تا به امروز یکی از پرطرفدارترین محصولات در دنیا بوده است. هیلتی در طراحی و تولید انکربولت جز خلاق ترین کمپانی ها محسوب می شود و همواره محصولاتی روانه بازار می کند که این ادعا را ثابت می کند. طیف گسترده ای از این محصولات در اشکال و سایزهای مختلف با برند هیلتی وجود دارد. انکرهای مکانیکی هیلتی از لحاظ باربری به سه گروه انکرهای باربری سبک، انکرهای باربری متوسط و انکرهای باربری سنگین تقسیم می شوند.
انواع کاربرد انکربولت (رول بولت) هیلتی چیست؟
از این انکرها برای اتصال اجسام مختلف روی سازه ها استفاده می‌شود. انکرها کارایی بسیار زیادی در صنعت و ساختمان‌سازی دارد؛ اما نکته قابل توجه و مهم این است که نحوه استفاده و نصب، بر روی کاربرد و عملکرد آن موثر است. از همین رو کارایی و عملکرد آن‌ها در هر زمینه‌ای متفاوت است.
کاربرد انکر مکانیکی در ساختمان‌سازی
یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین کاربردهای انکر مکانیکی در ساختمان‌سازی، مربوط به اتصال بستر ستون‌ها یا سایر سازه‌های فلزی به بتن است. دلیل این امر این است که فندانسیون ساختمان‌ها از بتن ساخته می‌شود و اتصال ستون‌های فلزی به بتن نیازمند یک بستر یا صفحه فلزی است. استفاده از رول بولت هیلتی، سبب می‌شود که بستر یا صفحه فلزی به خوبی با بتن اتصال پیدا کند. سپس ستون‌ها و سازه‌های دیگر، با فرایند‌های مختلف همانند جوشکاری به این صفحه فلزی متصل می‌شوند.
از دیگر موارد مصرفی می‌توان به نصب سقف کاذب، نمای خارجی ساختمان، پارتیشن‌های مختلف، نرده، شاسی آسانسور، پله‌برقی و… اشاره کرد. نحوه نصب و استفاده از این قطعه در موارد فوق تقریبا مشابه است؛ اما معمولا برای نصب این موارد از صفحه فلزی استفاده نمی‌شود؛ یعنی بدون دخالت صفحه فلزی، به‌صورت مستقیم از انکر مکانیکی کمک می‌گیرند.
کاربرد انکربولت (رول بولت) هیلتی در صنعت
در بسیاری از صنایع از تجهیزات و ماشین‌آلات مختلفی استفاده می‌شود که باید در محدوده مشخص خود قرار بگیرند. به همین دلیل در صنعت از انکر مکانیکی برای فیکس و محکم کردن ماشین‌آلات و تجهیزات مختلف استفاده می‌شود. ویژگی‌های بی‌شمار و منحصر‌به‌فرد این قطعه باعث شده تا علاوه بر این موارد، در نصب ریل‌ها نیز کاربرد داشته باشد. همچنین انکرهای مکانیکی بسیار قوی برای نصب دکل‌های متفاوت به کار می‌روند.
از دیگر کاربردهای آن می‌توان جرثقیل‌های سقفی، ساخت و نصب ماشین‌آلات را نام برد. در صنایع حمل‌و‌نقل از جمله نصب علائم رانندگی، نصب دوربین‌های کنترل ترافیک به کار می‌رود. همچنین صنایع نفت و گاز و تاسیسات برقی از دیگر موارد مصرفی این محصول به‌شمار می‌روند.
مزایای استفاده از انکربولت (رول بولت) هیلتی
تست کشش انکربولت
پس از آموزش نفرات اجرایی کارگاه، کارشناسان مجرب هیلتی جهت چک کردن نحوه و کیفیت نصب انکربولت و به درخواست مشتری جهت بررسی تطابق باربری های در نظر گرفته شده اقدام به انجام تست کشش خواهد نمود.
نرم افزارها و ابزارک های هیلتی
نرم افزارهای تخصصی هیلتی به مهندسان کمک می کند طراحی پلیت و نصب انکربولت را با سرعت و دقت بالاتر و با هزینه کمتر انجام دهند.
آموزش ویژه
در این آموزش ها مباحث فنی انکربولت های هیلتی و قواعد حاکم بر کاربرد این محصولات پوشش داده می شود.
ابزار نصب مناسب جهت انکر HST, HSA
بدون نیاز به استفاده از چکش می توانید انکر را نصب کنید. برای بارگزاری (نصب صحیح) این انکر باید گوه فلزی انتهای آن منبسط شود. گشتاور مورد نیاز برای این کار توسط ابزار جدید هیلتی اعمال می شود.
ابزار نصب مناسب جهت انکر HKD, HKV
برای بارگزاری (نصب صحیح) این انکر باید گوه فلزی آن را با ابزار مخصوص منبسط کرد.
انواع مختلف انکر مکانیکی
بدون شک انواع مختلفی از انکر مکانیکی تولید و عرضه می‌شود که هرکدام از آن‌ها به شکل خاص خود با سازه پایه درگیر می‌شوند. هرکدام از انواع آن، تحمل وزن متفاوتی دارد و با توجه به میزان تحمل خود می‌تواند در پروژه‌های گوناگون کاربرد داشته باشد.
| مهم‌ترین انواع انکر مکانیکی در ایران | ویژگی‌ها |
| HUD-1 | نصب های باربری سبک |
| HKV | کلیه نصب های سبک و کم اهمیت |
| HKD | انواع نصب های باربری سبک تا متوسط |
| HSV | نصب های باربری سبک تا متوسط با اهمیت پایین |
| HSB | انواع نصب های باربری متوسط |
| HST2 | انواع نصب های باربری متوسط |
| HUS3 | انواع نصب های باربری متوسط تا نیمه سنگین |
| HST3 | انواع نصب های باربری نیمه سنگین و حساس |
| HSL-3G | انواع نصب های باربری سنگین و حساس |
انکر پلاستیکی HUD-1
یکی از پر‌کاربرد‌ترین انواع انکر مکانیکی، نوع پلاستیکی آن است که با نام رول پلاگ هم شناخته می‌شود. موارد مصرفی عمده این مدل، نصب های الکتریکال سبک است؛ همچنین از آن برای کلیه نصب های مرحله نازک کاری مانند نصب رادیاتور، پکیج، لوستر، پرده، کابینت، تابلو استفاده می‌شود. این انکر حتی در مصالح گچ برگ (درایوال) هم مناسب است.
انکرگلدانی HKV
یکی از انواع رول بولت سقفی است که به انکر گلدانی هم شناخته می شود. دلیل نام‌گذاری این قطعه، شکل آن است. این نوع انکر برای اتصال ستون بتنی با دیوار بنایی (Wall tie) مناسب است. کلیه نصب های سبک که اهمیت زیادی ندارند مانند نصب کمد، صندلی، فن کوئل های سبک دیواری، دوربین های مدار بسته می توانند با این انکر اجرا شوند.
انکر گلدانی HKD
یکی دیگر از انواع انکربولت (رول بولت) سقفی است که برای نصب ساپورت های تاسیساتی الکتریکال استفاده می‌شود. این انکر برای آویزهای سقف کاذب و نصب کانال هوا نیز کاربرد دارد. این انکر گلدانی دارای باربری متوسط است.
اکسپنشن انکرHSV
نوعی انکربولت (رول بولت) که برای نصب های باربری سبک تا متوسط تعبیه شده است. از این انکرها برای نصب های سبک تجهیز کارگاه می توان بهره برد. از ویژگی های مهم آن می توان به امکان استفاده در دو عمق کاشت مختلف اشاره کرد.
اکسپنشن انکر HSB
این قطعه یکی دیگر از محصولات تولیدی شرکت معتبر و معروف هیلتی است. یکی از انکربولت های (رول بولت) هیلتی با باربری متوسط به حساب می‌آید. HSB را می توان در دو عمق کاشت مختلف نصب کرد و جهت افزایش سرعت و دقت اجرا می توان از ترکمتر ویژه این محصول استفاده نمود.
اکسپنشن انکر HST2
از دیگر تولیدات برند معروف Hilti، می‌توان به انکربولت (رول بولت) هیلتی HST اشاره کرد. HST2 نسل دوم انکر HST است. ساپورت های تاسیساتی استاتیکی با HST2 قابل نصب هستند. این انکر با باربری متوسطی که دارد برای نصب نعل درگاه، سازه آسانسور، پله های الحاقی، نرده، جان پناه، وال پست های سبک و کوچک پیشنهاد می گردد.
انکر پیچشی HUS3
یکی از انکرهای معروف برند هیلتی است که برای انواع نصب های باربری متوسط تا نیمه سنگین و البته حساس مانند نصب شاسی نما، وال پست، ساپورت های تاسیساتی، پله فرار، پشت بند قالب بتن مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از ویژگی های خاص این انکر امکان استفاده مجدد از آن است. در صورت استفاده مجدد از HUS3 (با استفاده از سیستم نصب مطمئن) باربری آن کم نمی شود. بنابراین این انکر برای نصب های موقت گزینه مناسبی است.
اکسپنشن انکر HST3
یکی دیگر از انواع انکربولت (رول بولت) هیلتی، HST3 است. هدف از تولید این مدل، اتصال بارهای نیمه سنگین و حساس یا کاربری‌های دینامیکی است. با اکسپنشن انکر HST3 ساپورت های سنگین تاسیساتی را با اطمینان نصب کنید. HST نسل سوم قابل استفاده در بتن های بسیار کم مقاومت و یا با مقاومت بسیار بالا است و دو عمق کاشت مختلف دارد.
اکسپنشن انکر HSL-3G
در برخی از مواقع نیاز به انکربولتی هست که برای باربری سنگین و حساس طراحی شده باشد؛ نصب ستون های فولادی، مهاربندها، ماشین آلات دوار و دارای ضربه همچنین تجهیزات دارای لرزش دائمی مثال هایی از کاربرد HSL-3G است.
اکسپنشن انکر HSL-3G
در برخی از مواقع نیاز به انکربولتی هست که برای باربری سنگین و حساس طراحی شده باشد؛ نصب ستون های فولادی، مهاربندها، ماشین آلات دوار و دارای ضربه همچنین تجهیزات دارای لرزش دائمی مثال هایی از کاربرد HSL-3G است.
کاشت و انتخاب رول بولت هیلتی
کاشت انکر مکانیکی شامل مراحلی است که باید مرحله به مرحله انجام شود. تفاوت کاشت یا نصب انواع مختلف این محصول را هم در ادامه توضیح خواهیم داد.
اولین مرحله؛ سوراخ کاری
به منظور کاشت یک انکر مکانیکی (رول بولت) باید در اولین مرحله عملیات سوراخکاری را انجام دهیم. برای انجام این کار می‌توان از انواع دریل و مته استفاده کرد تا سوراخ مورد‌نظر در سازه ایجاد شود. سوراخکاری باید توسط مته استاندارد و بر اساس عمق کاشت اسمی انجام گردد. جهت اطمینان از عمق کاشت مناسب می توان از عمق سنج بر روی دریل استفاده کرد.
دومین مرحله؛ کاشت انکر بولت (رول بولت) هیلتی
پس از ایجاد سوراخ مورد‌نیاز، باید آن را از گرد‌و‌خاک پاک شود. بهترین راه برای انجام این کار، استفاده از جارو‌برقی است ولی از پمپ باد دستی هم می توان بهره برد. سپس انکر مکانیکی با کمک یک چکش داخل حفره نصب می شود. پیچ آن را تراز کرده و با بستن مهره آن، کشش مورد نظر ایجاد می گردد. در هنگام ضربه زدن برای نصب انکر نیازی به باز کردن مهره تا انتها نیست زیرا احتمال خراب شدن رزوه ها افزایش می یابد.
انتخاب نوع انکربولت (رول بولت) هیلتی
برای انتخاب یک کالای مناسب و با‌کیفیت باید به سوالات زیر پاسخ دهید.
- چه میزان باری را قرار است روی قطعه قرار دهید؟
- قطعه چه میزان باری را می‌تواند تحمل کند؟
- بتن یا مصالح شما ترک دارد یا خیر؟
- شرایط آب‌و‌هوایی محلی که قرار است از کالا استفاده شود چگونه است؟ آیا محیط مورد استفاده مرطوب است؟
- تا چه عمقی می‌توانید در مصالح خود سوراخ ایجاد کنید؟
- چه تعداد انکر مکانیکی نیاز است تا در کنار یکدیگر نصب کنید؟
- …
در صورت رعایت نکردن این نکات هنگام تهیه قطعه با مشکلات زیر مواجه خواهید شد.
- خارج شدن قطعه از سازه
- شکستن صفحه پلیت
- ترک خوردن بتن
- شکستن قطعه
کلام آخر
یکی از گزینه‌های موجود برای اتصال قطعات فلزی به سازه‌های بتنی، آجری و مصالح مشابه، انکربولت (رول بولت) هیلتی است. این قطعه فلزی از قسمت‌های مختلفی تشکیل می‌شود. این کالا مزایای متعددی از جمله اطمینان بالا، عدم آسیب‌رسانی به سازه پایه، نصب آسان و قیمت مقرون به صرفه دارد. این مزایا و ویژگی‌ها موجب می‌شوند تا این قطعه در صنایع مختلفی از صنایع ساختمانی تا صنایع سنگین و نیروگاه‌های تولید برق، کاربرد داشته باشد. تا‌کنون انواع مختلفی از آن و مناسب برای کاربردهای گوناگون تولید و عرضه شده‌اند. افراد می‌توانند با توجه به نیاز‌های خود هرکدام از آن‌ها را انتخاب کنند.